Author: Giota Koumourou

Προέχει η επέκταση και εδραίωση των συλλογικών συμβάσεων

Η ΣΕΚ τιμά και φέτος την 7η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Αξιοπρεπή Εργασία. Μια ημέρα-σύμβολο και ορόσημο, που καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Εργατικών Συνδικάτων (ITUC), η οποία συσπειρώνει στις τάξεις της 175 εκατομμύρια εργαζόμενους από 156 χώρες και της οποίας η ΣΕΚ αποτελεί ιδρυτικό και ενεργό μέλος.

Η αξιοπρεπής εργασία είναι ο μόνος ασφαλής δρόμος που οδηγεί στην οικοδόμηση της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής.

Ο αγώνας για την αξιοπρέπεια στην εργασία, για να έχει νόημα, θα πρέπει να είναι διαρκής και να στοχεύει:

• στη βελτίωση και ενίσχυση των πραγματικών εισοδημάτων όλων των μισθωτών πολιτών – και αυτό συμπεριλαμβάνει τη διασύνδεση των μισθών με το κόστος διαβίωσης. Υπενθυμίζεται, παράλληλα, ότι στην περίπτωση της Κύπρου, 1 στους 3 εργαζόμενους αμείβεται με μισθό κάτω των 1.500 ευρώ, ενώ περίπου το 20% των εργαζομένων είναι χαμηλόμισθοι, με απολαβές κάτω των 1.200 ευρώ.

• στην επέκταση και εδραίωση του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων, όπως προνοεί η ευρωπαϊκή οδηγία για τον Εθνικό Κατώτατο Μισθό. Στην Κύπρο, το ποσοστό κάλυψης αγγίζει το 43%.

• στη συνεχή αναβάθμιση των επιπέδων ασφάλειας και υγείας σε όλους τους χώρους εργασίας. Ευθύνη έχουν οι εργοδότες, αλλά και το κράτος, που οφείλει να προβαίνει σε τακτικούς ελέγχους και να επιβάλλει τις ανάλογες αποτρεπτικές ποινές.

• στην προστασία των ανθρωπίνων και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και στη μείωση του εργασιακού εκφοβισμού, που δυστυχώς πλεονάζει στην Κύπρο.

Το κράτος, όταν προχωρεί σε δημόσιες συμβάσεις για την υλοποίηση διαφόρων αναπτυξιακών έργων, οφείλει να απαιτεί την ύπαρξη συλλογικής σύμβασης εργασίας, η οποία, μέσω του περιεχομένου της, θα προστατεύει και θα κατοχυρώνει πλήρως όλους τους εργαζόμενους που απασχολούνται για την κατασκευή του συγκεκριμένου έργου.

Η Κύπρος, σε ζητήματα που σχετίζονται με την ποιότητα και την προστασία της απασχόλησης, πρέπει να κάνει βήματα μπροστά και να εγκαταλείψει την τακτική της ανάθεσης δημοσίων έργων είτε σε «πειρατές» εργολάβους είτε σε ανοργάνωτους επιχειρηματίες, που δεν σέβονται ούτε τις εργατικές νομοθεσίες ούτε τα εργασιακά θέσμια και δημιουργούν, με την παρουσία τους, αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος υγιών επιχειρήσεων.

Η αξιοπρέπεια στην εργασία είναι απόλυτα συνυφασμένη με την ποιότητα στην απασχόληση και προς αυτή την κατεύθυνση η ΣΕΚ θα συνεχίσει εντατικοποιώντας την προσπάθεια για συλλογικές συμβάσεις για όλους, έτσι ώστε να είναι εφικτός ο στόχος ΑΤΑ για όλους και ταμεία προνοίας για όλους, ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, ενίσχυση του κατώτατου μισθού, ολοκλήρωση της προσπάθειας για μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και αναθεώρηση της στρατηγικής για τους εργαζόμενους από Τρίτες Χώρες.

Η ΣΕΚ συνεχίζει στο πλευρό των εργαζομένων όχι με λόγια και εξαγγελίες αλλά με έργα.   

«Σπάσε τη σιωπή, διεκδικούμε»

Το περασμένο Σάββατο, 4 Οκτωβρίου 2025, η ΣΕΚ συμμετείχε δυναμικά στην καθιερωμένη πορεία με τις Ροζ Φιγούρες, η οποία ξεκίνησε από το παλιό ΓΣΠ και κατέληξε στο κτήριο της Alpha Bank Κύπρου.

Η πορεία, που έχει εξελιχθεί σε θεσμό με βαθύ κοινωνικό αποτύπωμα, ενώνει κάθε χρόνο χιλιάδες γυναίκες και άνδρες στον κοινό αγώνα ενάντια στον καρκίνο του μαστού και τον γυναικολογικό καρκίνο.

Με το φετινό σύνθημα «Σπάσε τη σιωπή, διεκδικούμε», η εκδήλωση έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα για την ανάγκη ενημέρωσης, πρόληψης και στήριξης των γυναικών που δίνουν τη δική τους μάχη, υπενθυμίζοντας πως η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.

Διοργανώθηκε το διήμερο 25 και 26 Σεπτεμβρίου 2025 στα Κεντρικά Γραφεία της ΣΕΚ στον Στρόβολο το Πανευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Φόρουμ για την εργασία στις πλατφόρμες – “Platforum”.

Η ΣΕΚ, σε συνεργασία με την ETUC, φιλοδοξεί με το Platforum 2025 να καταστήσει την Κύπρο σημείο αναφοράς στη συζήτηση για τα δικαιώματα των εργαζομένων στην Ευρώπη, προωθώντας την πλήρη και ουσιαστική ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας στο εθνικό της δίκαιο.

Στο Φόρουμ συμμετείχαν πέραν των 100 εργαζομένων σε πλατφόρμες, ακτιβιστές, ερευνητές, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και συνδικαλιστές, οι οποίοι συζήτησαν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στον συγκεκριμένο τομέα, τα δικαιώματα των οποίων συχνά υπονομεύονται.

Στον χαιρετισμό του ο Γενικός Γραμματέας της ΣΕΚ, Ανδρέας Μάτσας, τόνισε ότι «στέλνουμε ένα σαφές και ξεκάθαρο μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις: οι Οδηγίες που εφαρμόζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πεδίο εφαρμογής και στα κράτη-μέλη». Η Κύπρος, είπε, η οποία σε λίγους μήνες αναλαμβάνει την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα πρέπει αφενός να ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο την Οδηγία για τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες και, πολύ περισσότερο, να προχωρήσει ακόμη πιο έγκαιρα στην ενσωμάτωση της Οδηγίας για τον Ευρωπαϊκό Κατώτατο Μισθό. «Σε μια προσπάθεια τα συνθήματα να τα κάνουμε εφαρμόσιμα μηνύματα, έτσι ώστε και η ΑΤΑ για όλους, μέσα από την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, να αποκτήσει σαφές νόημα», σημείωσε.

Χαιρετισμούς απηύθυναν, επίσης, η Συνομοσπονδιακή Γραμματέας της ETUC, Tea Jarc, και η αντιπρόσωπος της FES, Christina Kampmann.

Εναρκτήρια παρέμβαση εκ μέρους του Υπουργού Εργασίας έκανε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, Κώστας Χατζηπαναγιώτου.

Στόχος του συνεδρίου να προετοιμάσει τους συμμετέχοντες με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται, ώστε να μπορούν να βοηθούν τους εργαζόμενους να κατανοούν και να αξιοποιούν τα δεδομένα.

Τα Ευρωπαϊκά Συνδικάτα (ETUC), στο πλαίσιο του συνεδρίου, θα δημοσιεύσουν τον πρώτο πρακτικό οδηγό με τίτλο: «Πώς να διαπραγματευτείς τον αλγόριθμο», ώστε τα συνδικάτα στην Ευρώπη να αποκτήσουν τα εργαλεία για να υποστηρίξουν τους εργαζόμενους σε αυτό το νέο περιβάλλον εργασίας. Πρόκειται για την πρώτη από μια σειρά εκδόσεων που αποσκοπεί στη διάδοση γνώσεων πάνω σε θεματικές σχετικές με την εργασία στις πλατφόρμες.

Κομβική είναι η σημασία της φετινής διοργάνωσης στην Κύπρο (προηγήθηκαν άλλες τρεις), αφού το 2026 θα ενσωματωθεί σε όλα τα κράτη-μέλη η Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Εργασία στις Πλατφόρμες, η οποία εισάγει δύο βασικές δέσμες δικαιωμάτων:

• Νομικό τεκμήριο εργασιακής σχέσης, που προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες θα θεωρούνται κατ’ αρχήν εργαζόμενοι, εκτός εάν αποδειχθεί το αντίθετο.

• Δικαιώματα έναντι της αλγοριθμικής διαχείρισης, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα «robo-firing» (αυτόματης διακοπής συνεργασίας), αδιαφάνειας στους μισθούς και μονομερών αλλαγών χωρίς προηγούμενη διαβούλευση.

Η εργασία μέσω πλατφόρμων περιλαμβάνει όσους εργάζονται μέσω ψηφιακών εφαρμογών που φέρνουν σε επαφή εργαζομένους και πελάτες, όπως οι διανομείς φαγητού, οι οδηγοί ταξί μέσω εφαρμογών, οι κατ’ οίκον καθαριστές κ.α. Πολύ συχνά η εργασία αυτή χαρακτηρίζεται από επισφάλεια, χαμηλές αμοιβές και εργασιακή εκμετάλλευση.

Επομένως αποτελεί πρόκληση για τα συνδικάτα να πιέσουν τις Εθνικές Κυβερνήσεις να δημιουργήσουν μια ισχυρή νομική τεκμηρίωση η οποία να θεσπίζει απλές διαδικασίες, ώστε οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες να κατοχυρώνονται και να έχουν πρόσβαση στα εργασιακά τους δικαιώματα.

Η δημιουργία ενός ισότιμου πλαισίου για τα εργασιακά δικαιώματα θα ωφελήσει και τις επιχειρήσεις, καθώς θα ενισχύσει τη νομική σταθερότητα και θα διασφαλίσει ότι οι εταιρείες που χρησιμοποιούν ψηφιακές εφαρμογές δεν θα ανταγωνίζονται αθέμιτα τις παραδοσιακά οργανωμένες επιχειρήσεις.

Το συνέδριο αποτελεί ένα ακόμη βήμα στον αγώνα για ποιοτική και αξιοπρεπή εργασία για όλους τους εργαζόμενους στην Ευρώπη.