Greek Bulgarian English French German Italian Romanian Russian Spanish Turkish

Η αναβλητικότητα και η ανικανότητα της πολιτείας άφησε το Σχέδιο Υγείας σε νηπιακή κατάσταση

ΓΕΣΥ:  Βρέφος ….ετών 14

Μια πονεμένη ιστορία με θύματα τους απλούς πολίτες

Χωρίς περιστροφές και μισόλογα, ευθύς εξ’ αρχής οφείλουμε να πούμε πως, η εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓΕΣΥ) κατάντησε μια πονεμένη ιστορία.

Από τις 19 Απριλίου 2001 που ψηφίστηκε η αρχική νομοθεσία μέχρι σήμερα έτρεξε πολύ νερό κάτω από το γεφύρι της υγείας, έγιναν δαπάνες δεκάδων χιλιάδων ευρώ, έγιναν σχεδιασμοί και μελέτες επί μελετών, αλλά ΓΕΣΥ δεν έγινε.

Η ιστορία με το Γενικό Σχέδιο Υγείας φανερώνει την αδυναμία αλλά και την ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου να κάνει κάποια πράγματα έγκαιρα και στην ώρα τους, μακριά από διαδικασίες αναβλητικότητας και κωλυσιεργίας.

Δυστυχώς από τη ψήφιση της αρχικής νομοθεσίας μέχρι σήμερα πέρασαν 14 χρόνια και τα πράγματα φαίνεται να κινούνται σε ένα αβέβαιο περιβάλλον με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα να δημιουργούν σοβαρά προσκόμματα και δυσκολίες στην εφαρμογή του ΓΕΣΥ.

Όλη αυτή η αναβλητικότητα και η δυστοκία στη λήψη οριστικών αποφάσεων εκτρέφεται και πολλαπλασιάζεται, την ώρα που το υφιστάμενο σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έχει καταρρεύσει προ πολλού.  Θύματα αυτής της κατάρρευσης δεν είναι οι επώνυμοι πολιτικοί και οι υπόλοιποι κρατικοί αξιωματούχοι που απολαμβάνουν άμεσης και ποιοτικής ιατρικής περίθαλψης, αλλά οι χιλιάδες ανώνυμοι πολίτες που στοιβάζονται στις ουρές αναμονής των κρατικών νοσηλευτηρίων.

Σκοπός της παρούσας αρθρογραφικής ανάλυσης είναι να παρουσιάσει κάποια γεγονότα, αριθμούς και στοιχεία για να φρεσκάρει τη μνήμη όσων θέλουν να θυμούνται την πονεμένη πορεία και ιστορία του ΓΕΣΥ.

Έτσι υπενθυμίζουμε τα εξής:

  • Στις 19 Απριλίου 2001 η βουλή της Κυπριακής Δημοκρατίας ενέκρινε κυβερνητικό νομοσχέδιο με το οποίο εισάγεται, (άλλο το εισάγεται και άλλο το εφαρμόζεται), στην Κύπρο το Γενικό Σχέδιο Υγείας.
  • Αργότερα για σκοπούς ετοιμασίας του εδάφους συστάθηκε ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (Ο.Α.Υ).
  • Παρά το γεγονός ότι, ο Ο.Α.Υ έκαμε πλούσιο έργο στην κατεύθυνση της ετοιμασίας του ΓΕΣΥ, 14 χρόνια μετά τη ψήφιση της αρχικής νομοθεσίας το Σχέδιο δεν έχει λειτουργήσει, ενώ το μέλλον κινείται μεταξύ γκρίζου και μαύρου.  Και όλα αυτά την ώρα που ο προηγούμενος πρόεδρος της Δημοκρατίας                        Δ. Χριστόφιας γραπτώς στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του (σελις 75) δεσμεύετο ότι, στη διάρκεια της θητείας του θα λειτουργήσει το ΓΕΣΥ.

Ο προκάτοχος του κ. Χριστόφια, μ. Τάσσος Παπαδόπουλος κράτησε μια διαφορετική στάση.  Τέσσερα χρόνια μετά τη ψήφιση της νομοθεσίας, σε συνέντευξη του στο «Φιλελεύθερο» στις 3/1/2005 υποστηρίζει πως, η βουλή δε ψήφισε νομο πλαίσιο για το ΓΕΣΥ, αλλά ευχολόγια.  Πάρα ταύτα ούτε την περίοδο Παπαδόπουλου (διακυβέρνηση ΔΗΚΟ-ΑΚΕΛ), δεν έγιναν τα όσα έπρεπε να γίνουν για την εφαρμογή του ΓΕΣΥ.

Τώρα  η κυβέρνηση Αναστασιάδη «φιλά σταυρό και ορκίζεται» πως θα λειτουργήσει στη διάρκεια της θητείας της το ΓΕΣΥ, το οποίο σήμερα αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση της Κύπρου.  Δηλαδή η εφαρμογή του αποτελεί απαίτηση της Τρόικα.

  • Εκείνο που είναι περισσότερο από βέβαιο είναι πως, όλα αυτά τα χρόνια απουσιάζει η αναγκαία πολιτική βούληση από όλες τις κυβερνήσεις.  Απόδειξη τούτου πως, δεν έγιναν έγκαιρα όλες οι προαπαιτούμενες ενέργειες για τη λειτουργία του ΓΕΣΥ όπως ήταν π.χ. η αυτονόμηση των νοσοκομείων κλπ.

Οικονομική πτυχή

Το 2008, ολοκληρώθηκε η πρώτη οικονομική πτυχή από τις τέσσερεις φάσεις της προσφοράς για αγορά υπηρεσιών για τον υπολογισμό των εσόδων και εξόδων του ΓΕΣΥ, τη δημιουργία μοντέλου πρόβλεψης και της εκτίμησης των εθνικών δαπανών από τον οίκο αναλογιστών Mercer.

Με βάση την αναλογιστική μελέτη Mercer και κάτω από το υφιστάμενο σύστημα το κόστος του ΓΕΣΥ για το 2009 υπολογίστηκε γύρω στο €1 δις το οποίο δαπανάται ούτως ή άλλως στο υφιστάμενο σύστημα.  Δηλαδή, η εφαρμογή του ΓΕΣΥ δεν θα προσθέσει στις υφιστάμενες δαπάνες υγείας.

Μάλιστα η μελέτη απέδειξε (τότε) την οικονομική βιωσιμότητα του ΓΕΣΥ αφού υπογράμμιζε πως, θα προκύψουν σε περίοδο δέκα χρόνων εξοικονομήσεις για την κυπριακή οικονομία της τάξης των €625 εκ.

Μια άλλη μελέτη της τότε εποχής που έγινε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου υποστήριζε πως, ο Κύπριος πολίτης που κατά μέσο όρο καταβάλλει 5% - 7% του οικογενειακού προϋπολογισμού σε ιδιωτικές δαπάνες υγείας, με το ΓΕΣΥ θα έχει χαμηλότερη οικονομική επιβάρυνση με πολλαπλάσια ποιοτικά οφέλη από τη λειτουργία του νέου συστήματος.

Πολιτική αδράνεια και αδιαφορία

 

Ενώ όλα τα οικονομικά στοιχεία έδειχναν πως, η εφαρμογή του ΓΕΣΥ θα ωφελούσε και το κράτος και το λαό, οι πολιτικές ηγεσίες και οι κυβερνήσεις των τελευταίων 14 χρόνων έδειξαν αδιαφορία και άφησαν το χρόνο να περνά αδικαιολόγητα, την ώρα που κάθε μέρα επιβεβαιώνεται πως, το δημόσιο σύστημα παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καταρρέει με ότι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της ζωής των ανώνυμων πολιτών της χώρας.

Η διαπίστωση περί αδιαφορίας, εκτός όλων των άλλων τεκμηριώνεται και από τα εξής δύο γεγονότα:

Πρώτον, για πάρα πολλούς μήνες η κυβέρνηση Χριστόφια άφησε ακέφαλο το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, μετά που παραιτήθηκε ο τότε πρόεδρος του Κυριάκος Χριστοφή (9/11/05 – 30/6/11).  Μέχρι το Νιόμβρη του 2011 ο Ο.Α.Υ ήταν χωρίς πρόεδρο, ενώ χωρίς πρόεδρο ήταν και την περίοδο μετά τις 23/3/2012 που παραιτήθηκε από την προεδρία του ο Βάσος Σιαρλή για να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών. Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας έμεινε ακέφαλος για άλλους 8 μήνες μέχρι και τις 9/1/13 που διορίσθηκε ο νυν πρόεδρος Θωμάς Αντωνίου.

Η παραίτηση Κυρ. Χριστοφή υποβλήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη εφαρμογή του ΓΕΣΥ.  Με αφορμή τα τότε γεγονότα και συγκεκριμένα στις 7 Απριλίου 2011 το Γενικό Συμβούλιο  της ΣΕΚ εξέφρασε την απαρέσκειά του για την απροθυμία της κυβέρνησης να προχωρήσει, στη βάση συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, στη λειτουργία του ΓΕΣΥ και κάλεσε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να επιδείξει την πρέπουσα ευαισθησία και να εγκαταλείψει την ατολμία και την αναβλητικότητα.

Δεύτερον, ο Σταύρος Μαλάς όταν ανέλαβε ως υπουργός Υγείας στην κυβέρνηση Δημήτρη Χριστόφια δήλωσε πως τα κρατικά νοσηλευτήρια της Κύπρου είναι ανέτοιμα και χωρίς τις κατάλληλες δομές που θα τους επιτρέψουν να είναι ανταγωνιστικά και βιώσιμα στις νέες συνθήκες που θα δημιουργήσει η εφαρμογή του ΓΕΣΥ, (Χαραυγή 20/9/2011).  Ανάλογες δηλώσεις ο κ. Μαλάς έκαμε και στις                    16 Δεκεμβρίου 2011.

Οι δηλώσεις Στ. Μαλά αποδεικνύουν και επιβεβαιώνουν την κυβερνητική ολιγωρία που προηγήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια.  Επίσης δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως από το 2003 μέχρι και το 2012 (με εξαίρεση την περίοδο Φεβράρης 2008 – Αύγουστος 2011), υπουργοί Υγείας υπήρξαν κορυφαία και πρωτοκλασάτα στελέχη του ΑΚΕΛ, (Ντίνα Ακκελίδου, Αντρέας Γαβριηλίδης, Χάρης Χαραλάμπους).

Το σύστημα κατάρρευσε

Είναι γνωστό πως, το υφιστάμενο σύστημα δημόσιας υγείας έχει καταρρεύσει προ πολλού.  Εξυπηρετεί μόνο τους επώνυμους, ενώ οι ανώνυμοι πολίτες βρίσκονται στις ουρές αναμονής και όποιος αντέξει, άντεξε.

Προς τούτο υπάρχει και αυστηρή παρατήρηση από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία σε σχετική έκθεση (2006) για την Κύπρο αναφέρει πως «η πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις για το σύστημα υγείας δεν είναι ικανοποιητική».  Στην ίδια έκθεση τονίζονται και τα εξής: «Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στην Κύπρο γίνεται κατά κανόνα από τον ιδιωτικό τομέα.  Σε καμιά άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει τόσο μεγάλο ποσοστό πολιτών που πληρώνουν οι ίδιοι για την υγεία τους.  Στην Κύπρο οι ασθενείς περιμένουν για περίθαλψη περισσότερες από 90 μέρες, γεγονός που θεωρείται απαράδεκτο για χώρα με τόσο μικρό πληθυσμό».

Εννιά χρόνια μετά την έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είμαστε στο ίδιο έργο θεατές, ενώ η απαίτηση της Ευρώπης για ΓΕΣΥ αποτελεί σήμερα μέρος του μνημονίου με την Τρόικα.

Η κατάσταση στα δημόσια νοσηλευτήρια παρουσιάστηκε αναλυτικά ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας στις 19 Ιανουαρίου 2012.  Εκεί γιατροί – επικεφαλής κλινικών – ανάμεσα σ’ άλλα είπαν πως η κατάσταση στα κρατικά νοσοκομεία είναι τραγική, μεγαλώνουν οι λίστες αναμονής, διώχνουν ασθενείς πριν αναρρώσουν γιατί χρειάζονται τα κρεβάτια, ενώ υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις και στα χειρουργεία.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ γιατρός Αδάμος Αδάμου από το 2005 δήλωσε πως στην Κύπρο το σύστημα υγείας δεν νοσεί, αλλά έχει πεθάνει.  Για τη φθίνουσα πορεία του συστήματος έκαμε λόγο το 2008 και η Ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους, γιατρός στο επάγγελμα επίσης.

Σε πρόσφατη έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως που δημοσιεύθηκε στις 5 Μαρτίου 2015 στον ημερήσιο τύπο γίνεται εκ νέου αναφορά στις λίστες αναμονής και στην ταλαιπωρία που υπόκεινται οι ανώνυμοι πολίτες.  Στην έκθεση γίνεται αναφορά στην περίπτωση ασθενούς που εξετάσθηκε από παθολόγο στις 7/2/13 και της δόθηκε ραντεβού για γαστροεντερολόγο τον Ιανουάριο του 2014.

Η νέα κυβέρνηση

Φαίνεται πως, η ασθένεια της αναβλητικότητας και του κτισίματος πραγμάτων από την αρχή, είναι μεταδοτική.  Μόνο έτσι μπορεί να ερμηνευθεί η απόφαση της κυβέρνησης Αναστασιάδη να κάμει τέτοιες αλλαγές στους μέχρι σήμερα σχεδιασμούς που ισοδυναμούν με σοβαρό πισωγύρισμα, όπως κατήγγειλε από το Σεπτέμβρη του 2014 η ΣΕΚ.  Σχετική ανακοίνωση της ΣΕΚ που δημοσιεύτηκε στην «Εργατική Φωνή» στις 17/9/14 ανάμεσα σ’ άλλα σημειώνει και τα εξής:

«Σοβαρό πισωγύρισμα στην καθολική απαίτηση για εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓΕΣΥ) αποτελεί η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να αφαιρέσει από τον Οργανισμό Ασφάλισης και Υγείας (Ο.Α.Υ) σημαντικές και νευραλγικές εξουσίες και να τις μεταφέρει στο υπουργείο Υγείας, με το πρόσχημα ότι θα διευκολυνθεί έτσι η γρηγορότερη λειτουργία του σχεδίου.

Οι τελευταίες αποφάσεις της κυβέρνησης δημιουργούν σοβαρότατο πισωγύρισμα.  Η ΣΕΚ απαιτεί το ΓΕΣΥ να εφαρμοσθεί όπως σχεδιάστηκε μέχρι σήμερα και οι κοινωνικοί εταίροι που θα είναι και οι βασικοί συνεισφορείς στη λειτουργία του να έχουν ουσιαστικό και σημαντικό ρόλο και λόγο στη διαχείριση και στη διοίκηση του.

Η ΣΕΚ σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να δεχθεί να φτιάξουμε ένα ΓΕΣΥ στα πρότυπα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, όπου διαμέσου της κυβερνητικής διαχείρισης το κράτος κατάφερε να δανειστεί τα λεφτά του Ταμείου και να συσσωρεύσει χρέη που ξεπερνούν τα 7.5 δισεκατομμύρια ευρώ».

Επίσης το Γενικό Συμβούλιο της ΣΕΚ στις 19/2/15 αφού εκφράζει την αγωνία του για τη διαιώνιση της κατάστασης, απορρίπτει την ιδέα για την εισαγωγή πολυασφαλιστικού συστήματος υγείας και απορρίπτει επίσης κάθε σκέψη για την υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπο του εκάστοτε υπουργού Υγείας.

Ανεξάρτητα απ’ όλα τα πιο πάνω συμπεραίνεται πως, ενώ το ΓΕΣΥ έγινε 14 ετών, (στα χαρτιά βέβαια), η αναβλητικότητα των πολιτικών δυνάμεων και τα διάφορα διαπλεκόμενα συμφέροντα στερούν από τους πολίτες το δικαίωμα να έχουν ένα ποιοτικό σχέδιο υγείας που θα τους καλύπτει όλες τις ανάγκες σε περίθαλψη, από τη σύλληψη μέχρι και το θάνατο.

Το παραμύθι με το ΓΕΣΥ μπορεί να συνεχισθεί ανάλογα με τις εξελίξεις που θα υπάρξουν τα επόμενα χρόνια.

Ίδωμεν…

Τμήματα της ΣΕΚ

Τμήμα Νεολαίας
Δραστηριότητες
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕΛΩΝ
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ
ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΙΕΡΑΣ
Συναντήσεις
Εκδηλώσεις
Εκδήλωση Τμήματος στο πλάισιο των 70χρονων
Τμήμα Γυναικών
Δραστηριότητες
ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Παγκύπρια Εκδήλωση Τμήματος Γυναικών ΣΕΚ για την Ενδοοικογενειακή Βία
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ
ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΕΣ
Τμήμα Συνταξιούχων
Εκδήλωση Συνταξιούχων ΣΕΚ
Τμήμα Οικονομικών Μελετών ΣΕΚ
«Ο μηχανισμός διαμόρφωσης και η προστασία των μισθών στην προσδοκώμενη ενωμένη Κύπρο»
Δείκτες κυπριακής οικονομίας 2014-2018
Η πορεία του Εργατικού Δυναμικού στα χρόνια της οικονομικής κρίσης
Η αναβλητικότητα και η ανικανότητα της πολιτείας άφησε το Σχέδιο Υγείας σε νηπιακή κατάσταση
Ανάλυση Ρυθμού ανάπτυξης το 2014
Ιστορική αναδρομή στην απασχόληση αλλαδαπών εργατών στην Κύπρο
«Γκρίζα και θολή» η ακτινογραφία της ανεργίας
Η ταυτότητα της κυπριακής οικονομίας
Εξελίξεις και προοπτικές κυπριακής οικονομίας
Τμήμα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων
Ευρωπαϊκά Προγράμματα
Συνδικαλιστική Σχολή ΣΕΚ
Σεμινάρια
Πρόγραμμα Σχολής
'Ιδρυμα Κοινωνικών και Εργατικών Μελετών
Σωματείο Εργαζόμενων Καταναλωτών
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
Τμήμα Ασφάλειας & Υγείας
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΡΕΥΝΕΣ
ΚΩΔΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Εργατική Φωνή
Εργατική Φωνή - 2015
Εργατική Φωνή - 2014
Παγκύπριο Αθλητικό Σωματείο Εργαζομένων Κύπρου - ΠΑΣΕΚ
Τμήμα Νομικών Υπηρεσιών
Τμήμα Μηχανογράφισης

Video

Social Media

facebook creative nerdstwittergoogle plus creative nerdsyoutube creative nerds

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

syndicat-european-logoituc-csi-igb-logointernational-labour-organization-logoylourgio-ergasias-logo