Greek Bulgarian English French German Italian Romanian Russian Spanish Turkish

Εξελίξεις και προοπτικές κυπριακής οικονομίας

  • Εισαγωγή

Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε Μνημόνιο Συναντίληψης που συμφωνήθηκε με την Τρόικα το Μάρτιο του 2013 και καλύπτει την περίοδο 2013-2016.

Μέχρι σήμερα το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής, (όπως ονομάζεται το Μνημόνιο), έτυχε τεσσάρων αξιολογήσεων από κλιμάκια της Τρόικα που επισκέπτονται την Κύπρο.

Η πρώτη αξιολόγηση έγινε τον Ιούλιο του 2013, η δεύτερη από τις 29 Οκτωβρίου μέχρι και τις 7 Νοεμβρίου 2013, η τρίτη από τις 29 Ιανουαρίου έως τις 12 Φεβρουαρίου 2014 και η τέταρτη το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου 2014.

  • Ρυθμός ανάπτυξης

Με βάση το μακροοικονομικό σενάριο που έχει συμφωνηθεί στα πλαίσια της 4ης αξιολόγησης από την Τρόικα, ο ρυθμός ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας το 2014 αναμένεται να είναι αρνητικός της τάξης του -4.2%.  Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές της προβλέψεις που ανακοινώθηκαν στις 5 Μαΐου 2014, προέβλεπε πως ο ρυθμός ανάπτυξης για φέτος θα είναι στο -4.8%.

Η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συγκράτηση της ιδιωτικής κατανάλωσης.   Οι λόγοι για αυτή τη συγκράτηση οφείλονται στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, στην αυστηρή περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, στο δυσμενές ψυχολογικό κλίμα σε σχέση με την αγωνία που υπάρχει για την επόμενη μέρα του τραπεζικού τομέα στην Κύπρο και γενικά στην απαισιοδοξία που υπάρχει στην αγορά.

Μεσοπρόθεσμα φαίνεται πως οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας θα αρχίσουν να βελτιώνονται.  Σύμφωνα με επίσημες προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών από το 2015 και μετά θα αρχίσουν να καταγράφονται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης. Συγκεκριμένα ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να ανέλθει γύρω στο 0.4%, ενώ για το 2016 και 2017 προβλέπεται να αυξηθεί στο 1.6% και 2.3% αντίστοιχα.

Βέβαια αυτές οι προβλέψεις είναι υπό την αίρεση του πόσο καλά θα αντιμετωπισθούν οι προκλήσεις και τα προβλήματα στον κυπριακό τραπεζικό τομέα και κυρίως από τις επιδόσεις που θα καταγράψει ο τομέας του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών, πάντοτε υπό το φως των πολιτικών εξελίξεων κυρίως στη Ρωσία και Ουκρανία.

Για λόγους ιστορικής υπενθύμισης να αναφέρουμε πως η τελευταία φορά που η κυπριακή οικονομία κατέγραψε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ήταν το 2008 (3.9% του ΑΕΠ).  Από τότε μέχρι και σήμερα οι ρυθμοί εξακολουθούν να είναι αρνητικοί.

  • Πληθωρισμός:

Το 2014 ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι στο 0.2%.  Ο ρυθμός πληθωρισμού για το 2015 προβλέπεται να ανέλθει στο 1.1%, ενώ για τα έτη 2016 και 2017 προβλέπεται να αυξηθεί γύρω στο 1.7% ετησίως.

  • Αγορά εργασίας:

Το 2013 η ανεργία ήταν στο 15.9% ως ποσοστό του Εργατικού Δυναμικού.  Το 2014 το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και να ανέλθει στο 18.6%.  Η αρχική πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών ανέβαζε για φέτος την ανεργία στο 19.5%.  Η πτώση στο 18.6% δείχνει μια σχετική μικρή βελτίωση, όμως η κατάσταση εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα ανησυχητική.

Τελευταίες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών προβλέπουν πως το 2015 η ανεργία θα κατέλθει στο 18%, το 2016 στο 16.8% και το 2017 στο 15.4% του Εργατικού Δυναμικού, το οποίο το τέλος του 2013 ανερχόταν στα 445938 άτομα, από τα οποία το 52,5% ήταν άντρες και το 47,5% γυναίκες.

Αύτη την ώρα υπάρχουν δύο σοβαρές προκλήσεις ως εξής: η πρώτη μεγάλη πρόκληση είναι κατά πόσο η αγορά θα μπορέσει να απορροφήσει τους νέους και η δεύτερη κατά πόσο θα επιτευχθεί μείωση των μακροχρόνιων ανέργων.

Πρέπει να σημειωθεί πως τα άτομα που βρίσκονται στην ανεργία για χρονικό διάστημα πέραν των έξι μηνών συνεχώς αυξάνονται.  Το 2012 οι άνεργοι πέραν του εξαμήνου ήταν το 28.29% της ολικής ανεργίας, το 2013 αυξήθηκαν στο 34.64% και το πρώτο πεντάμηνο του 2014 ανήλθαν στο 43.32%.  Το στοιχείο αυτό από μόνο του δείχνει την ορθότητα της θέσης που προβάλλει η ΣΕΚ για επέκταση της χρονικής περιόδου παροχής του ανεργιακού επιδόματος από τους 6 στους 9 μήνες.

  • Δημοσιονομικό έλλειμμα: 

Μετά το 2012 το δημοσιονομικό έλλειμμα άρχισε σταδιακά να ακολουθεί πτωτική πορεία.  Από -6.4% του ΑΕΠ, το 2013 μειώθηκε στο -5.4%.  Το 2014 εκτιμάται ότι θα είναι στο -5.8%, ενώ το 2015 θα μειωθεί στο -5.2% και στο               -2.4% του ΑΕΠ το 2016.

Στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής και στη βάση των όσων έχουν συμφωνηθεί με την Τρόικα, ο στόχος είναι να συνεχιστεί η δημοσιονομική εξυγίανση, ώστε να επιτευχθεί ένα πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2017 και 4% του ΑΕΠ το 2018 και να διατηρηθεί στη συνέχεια τουλάχιστον σ’ αυτό το επίπεδο.

Ήδη η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2016 θα παρουσιάσει στην Τρόικα προκαταρτικό κατάλογο μέτρων για επίτευξη πλεονάσματος για το 2017 και 2018.

  • Δημόσιο χρέος:

Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε το 2013 στο 111.5% του ΑΕΠ από 86.6% και 71.5% το 2012 και το 2011 αντίστοιχα.

Το 2014 αναμένεται ότι θα ανέλθει στο 120.9%, ενώ από  το 2015 θα αρχίσει η μείωση του στο 118.4%, 111.5% και 106.3% το 2015, το 2016 και 2017 αντίστοιχα.

  • Μισθοί:

Το 2011 οι ονομαστικοί μισθοί αυξήθηκαν κατά 2.7% και 1.6% το 2012.  Σε πραγματικούς όρους οι μισθοί μειώθηκαν -0.6% το 2011 και -0.8% το 2012.

Τα στοιχεία σε πραγματικούς όρους αναφέρονται σε ποσοστά σε ονομαστικούς όρους που αποπληθωρίστηκαν με το δείκτη τιμών  καταναλωτή.

  • Παραγωγικότητα:

Η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει διαχρονικά χαμηλή παραγωγικότητα.  Τόσο η κυβέρνηση, (πρώην και νυν) όσο και οι εργοδότες, (στους οποίους με βάση τη διεθνή πρακτική αλλά και τη βιβλιογραφία ανήκει η κύρια ευθύνη για τη βελτίωση της), δεν επέδειξαν την πρέπουσα προθυμία για την αύξηση της παραγωγικότητας.

Στο σημείο αυτό, υπενθυμίζουμε πως το Μάρτιο του 2006 το τότε υπουργικό συμβούλιο συνέστησε το Παγκύπριο Συμβούλιο Παραγωγικότητας με βασική ευθύνη και αποστολή να υλοποιήσει το Εθνικό Πρόγραμμα Παραγωγικότητας για την περίοδο 2007-2013 με την πολιτική ευθύνη να ανήκει στον εκάστοτε υπουργό Εργασίας.

Δυστυχώς μέχρι σήμερα πολύ λίγα πράγματα έγιναν προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της εθνικής παραγωγικότητας, με αποτέλεσμα η Κύπρος να μην συγκρίνεται ευνοϊκά με τα όσα συμβαίνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27.

Αυτή την ώρα χρειάζεται να γίνει ένας πειστικός και τεκμηριωμένος απολογισμός που να δείχνει τι έγινε από το 2007 μέχρι σήμερα στο κεφάλαιο παραγωγικότητα.  Πόσο αυτή αυξήθηκε σαν αποτέλεσμα της οποιασδήποτε υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος, τι δαπάνες έγιναν προς αυτή την κατεύθυνση και πως προχωρούμε τα επόμενα χρόνια;

Είναι η ώρα για μια συνολική αποτίμηση του κεφαλαίου παραγωγικότητα, με την αυστηρή παρατήρηση πως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας δεν μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από τη μείωση των μισθών και την περιθωριοποίηση της ΑΤΑ.

Ενόσω η παραγωγικότητα – σε εθνικό επίπεδο – βρίσκεται διαρκώς καθηλωμένη σε χαμηλά επίπεδα, δεν μπορούμε να έχουμε απαιτήσεις για ουσιαστικές αλλαγές και βελτιώσεις.

Τέλος να αναφερθεί πως κατά την τελευταία αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας το κλιμάκιο της Τρόικα έθεσε προς τις κυπριακές αρχές θέμα βελτίωσης της εθνικής παραγωγικότητας μέσα σ’ ένα χρονικό ορίζοντα που θα καλύπτει την περίοδο 2014-2020.

Π Ι Ν Α Κ Α Σ

                                               

                 2013    2014     2015    2016    2017

Ρυθμός ανάπτυξης (% ΑΕΠ)   -5.4%    -4.2%    0.4%     1.6%    2.3%

Πληθωρισμός                               1%     0.2%    1.1%     1.7%    1.7%

Ανεργία (% Ε.Ε.Δ)                  15.9%    18.6%     18%    16.8%  15.4%

Δημοσιονομικό

Έλλειμμα (%ΑΕΠ)                    -5.4%   -5.8%   -5.2%    -2.4%       3%

Δημόσιο χρέος (% ΑΕΠ)        111.5%  120.9% 118.4%  111.5% 106.3% 

Παραγωγικότητα                      -2.3%    -0.8%       0%     ---            ---

Τμήματα της ΣΕΚ

Τμήμα Νεολαίας
Δραστηριότητες
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕΛΩΝ
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ
ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΙΕΡΑΣ
Συναντήσεις
Εκδηλώσεις
Εκδήλωση Τμήματος στο πλάισιο των 70χρονων
Τμήμα Γυναικών
Δραστηριότητες
ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Παγκύπρια Εκδήλωση Τμήματος Γυναικών ΣΕΚ για την Ενδοοικογενειακή Βία
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ
ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΕΣ
Τμήμα Συνταξιούχων
Εκδήλωση Συνταξιούχων ΣΕΚ
Τμήμα Οικονομικών Μελετών ΣΕΚ
«Ο μηχανισμός διαμόρφωσης και η προστασία των μισθών στην προσδοκώμενη ενωμένη Κύπρο»
Δείκτες κυπριακής οικονομίας 2014-2018
Η πορεία του Εργατικού Δυναμικού στα χρόνια της οικονομικής κρίσης
Η αναβλητικότητα και η ανικανότητα της πολιτείας άφησε το Σχέδιο Υγείας σε νηπιακή κατάσταση
Ανάλυση Ρυθμού ανάπτυξης το 2014
Ιστορική αναδρομή στην απασχόληση αλλαδαπών εργατών στην Κύπρο
«Γκρίζα και θολή» η ακτινογραφία της ανεργίας
Η ταυτότητα της κυπριακής οικονομίας
Εξελίξεις και προοπτικές κυπριακής οικονομίας
Τμήμα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων
Ευρωπαϊκά Προγράμματα
Συνδικαλιστική Σχολή ΣΕΚ
Σεμινάρια
Πρόγραμμα Σχολής
'Ιδρυμα Κοινωνικών και Εργατικών Μελετών
Σωματείο Εργαζόμενων Καταναλωτών
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
Τμήμα Ασφάλειας & Υγείας
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΡΕΥΝΕΣ
ΚΩΔΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Εργατική Φωνή
Εργατική Φωνή - 2015
Εργατική Φωνή - 2014
Παγκύπριο Αθλητικό Σωματείο Εργαζομένων Κύπρου - ΠΑΣΕΚ
Τμήμα Νομικών Υπηρεσιών
Τμήμα Μηχανογράφισης

Video

Social Media

facebook creative nerdstwittergoogle plus creative nerdsyoutube creative nerds

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

syndicat-european-logoituc-csi-igb-logointernational-labour-organization-logoylourgio-ergasias-logo